Tag Archief van: vastgoedonderzoek

,

Groenere woningen, hogere prijzen

Energiezuinige woningen worden in de Utrechtse woningmarkt steeds populairder en kopers zijn bereid hiervoor meer te betalen. Dit is vooral merkbaar sinds de energieprijzen zijn gestegen door de oorlog in Oekraïne.

Dat blijkt uit een studie van Lars Mol en Edwin Buitelaar gepubliceerd in het kwartaalblad Real Estate Research Quarterly van de Vereniging van Vastgoedonderzoekers in Nederland (VOGON). De studie “Het huis als bescherming tegen energieprijzen” laat zien dat de marktwaarde van woningen met een groen energielabel harder stijgt dan die van woningen met grijs label.

Door het analyseren van transactiegegevens over een periode van tien jaar hebben Mol en Buitelaar ontdekt dat huizen met een energielabel A, B, of C gemiddeld 8,3% per vierkante meter duurder zijn dan huizen met een lager label. Dit wijst op een toenemende waardering voor energie-efficiëntie op de woningmarkt en laat zien dat investeringen in duurzaamheid financieel aantrekkelijk kunnen zijn.

Hun onderzoeksmethode omvatte een analyse van woningverkopen in Utrecht, gecombineerd met informatie over de energieprijzen per kwartaal. Ze gebruikten een difference-in-difference-analyse om te onderzoeken hoe de waardering voor energiezuinige huizen samenhangt met de energieprijzen. De resultaten tonen een duidelijke link aan tussen hogere energieprijzen en een toegenomen waardering voor energiezuinige woningen.

Deze bevindingen geven inzicht in de huidige markttrends en suggereren dat duurzaamheid in de toekomst een nog belangrijkere rol gaat spelen in de vastgoedontwikkeling. Naarmate energieprijzen stijgen en de aandacht voor het milieu toeneemt, is de verwachting dat de vraag naar energiezuinige woningen alleen maar zal groeien. Dit biedt kansen voor ontwikkelaars en beleidsmakers om te investeren in duurzame oplossingen, wat niet alleen goed is voor het milieu, maar ook financiële voordelen kan opleveren.

Lees hier het complete artikel.

Over de auteurs
Lars Mol is adviseur planeconomie bij Antea Group. Edwin Buitelaar is werkzaam als hoogleraar grond- en vastgoedontwikkeling bij de Universiteit Utrecht en als research associate bij het Planbureau voor de Leefomgeving.

Het artikel van Mol en Buitelaar is opgenomen in het RERQ-jaarboek 2023.

VOGON publiceert eerste jaarboek Real Estate Research Quarterly

De Vereniging van Onroerendgoedonderzoekers Nederland (VOGON) heeft voor het eerst een jaarboek uitgebracht. Daarin zijn alle artikelen uit 2023 gebundeld die verschenen in Real Estate Research Quarterly (RERQ). Sinds het afgelopen voorjaar verschijnen geen papieren edities van het kwartaalblad meer.

Het VOGON-bestuur en de RERQ-redactie hebben, na raadpleging van de leden, besloten niet langer losse nummers van het wetenschappelijke tijdschrift uit te brengen, maar omstreeks de jaarwisseling de voor publicatie geaccepteerde artikelen te bundelen in een jaarboek.

RERQ signaleert als onafhankelijke publicatie van VOGON actuele kennis die relevant is voor de vastgoedsector. In de artikelen worden wetenschappelijke inzichten vertaald naar aanbevelingen voor commerciële vastgoedpartijen, overheden, maatschappelijke instellingen en vastgoedopleidingen.

Aanleiding voor het uitbrengen van een jaarboek is dat artikelen direct nadat ze voor publicatie zijn opgemaakt op de website vogon.nl worden gedeeld. Het belang van losse edities is daardoor afgenomen, maar VOGON-leden gaven aan behoefte te houden aan een fysieke publicatie. Door de huidige werkwijze kunnen RERQ-artikelen snel worden gedeeld, terwijl ze ook op papier blijven verschijnen.

Download hier het RERQ-jaarboek 2023 als pdf-bestand.

Fysieke exemplaren
Exemplaren van het RERQ-jaarboek zijn te koop voor 163,50 euro (inclusief 9% btw). Dat is inclusief verzending èn een gratis individueel jaarlidmaatschap van VOGON. Stuur uw bestelling per e-mail aan redactie@vogon.nl.

,

Aart Hordijk wordt jurylid VOGON Research Award

Emeritus hoogleraar Aart Hordijk treedt toe tot de jury van de VOGON Research Award, de jaarlijkse prijs voor uitmuntend wetenschappelijk vastgoedonderzoek. Hij vervangt dr. Hilde Remøy van de TU Delft, die toetreedt tot de redactie van Real Estate Research Quarterly, het VOGON-kwartaalblad over vastgoedonderzoek.

Hordijk heeft een lange staat van dienst binnen de vastgoedsector. Na een korte carrière in het bedrijfsleven bij NCR en Shell leerde hij het vak van vastgoedbelegger bij de Matser-groep. Vanaf 1989 zette hij bij Zadelhoff Makelaars de researchafdeling op.

In 1991 stapte hij over naar het researchteam van ABP Vastgoed, waar hij een index opstelde om de prestaties van de vastgoedportefeuille te meten. Daarna zette hij voor de Raad voor Onroerende Zaken (ROZ) een landelijke index op.

Aan de UvA doceerde Hordijk jarenlang het vak taxatieleer, waarin hij promoveerde. Daarop volgde een aanstelling als hoogleraar in de Troostwijk-leerstoel taxatieleer aan Nyenrode Business University, later in de ROZ-leerstoel taxatieleer bij TIAS. Tot maart 2020 was Hordijk voorzitter van het Nederlands Register Vastgoedtaxateurs (NRVT).

De overige juryleden van de VOGON Research Award zijn Theo Arentze (voorzitter), Maarten Jennen en Dick Vos.

,

6 oktober: VOGON-Talentseminar bij ASRE

De Vereniging van Onroerend Goed Onderzoekers Nederland (VOGON) biedt met het jaarlijkse Talentseminar een platform aan jonge vastgoedonderzoekers om hun scriptieonderzoek te presenteren en daarover te discussiëren met vastgoedonderzoekers uit het onderwijs, wetenschap en het overheids- en commerciële werkveld.

Op 6 oktober 2023 vindt dit – gratis toegankelijke – VOGON-evenement plaats:
Plaats: Amsterdam School of Real Estate
Tijd: van 13.45 tot 17.00 uur, gevolgd door een netwerkborrel (tot uiterlijk 18.30 uur)

Meld je nu aan.

Studenten en recent afgestudeerden zullen hun afstudeeronderzoek over vastgoed of een daarmee vervlochten onderwerp aan een HBO/WO/post-masterinstelling presenteren. Dit zijn onderwerpen van zowel een fundamentele, praktisch-wetenschappelijke, of een meer commerciële aard.

Programma
Alaïa Plieger zal spreken over ‘knelpunten en oplossingen, en nieuwe technologie, voor due diligence processen in vastgoedmarkten’. Christian de Vries vertelt over het tackelen van betaalbaarheid en duurzaamheid door huurprijsregulering. David Thissen heeft origineel werk geleverd over de prijseffecten van energielabels. Philip Gallas belicht het onderzoek voor zijn MSRE-afstudeerscriptie over het toekomstige Europese CO2-heffingssysteem voor de gebouwde omgeving. Joost Blankendaal vertelt over een eerlijke waardering voor CO2-opslag in bouwmaterialen als hout.
Sam van Elburg spreekt over hoe hogere woningprijzen mensen langer in hun sociale huurwoning houden.
PhD-student Lynn Bouwknecht rapporteert – namens Pascale Schellekens, die op reis is – over de effecten van betegelde tuinen op de prijzen van omliggende woningen. Sebastiaan Carpentier Alting vertelt over de transformatie van kantorenparken naar mixed-use-gebouwen.

Afstudeerders, medestudenten, begeleiders – en andere onderzoekers en afgevaardigden uit het onderwijs, onderzoek, overheid of de (commerciële) praktijk zijn allen zeer welkom. Ook HR-vertegenwoordigers worden uitgenodigd.

,

De overstap van Kaj Deana


VOGON-lid en RERQ-redacteur Kaj Deana is in dienst getreden als investmentmanager bij 1BOX Self-Storage. Hij is aangesteld om de portfolio van 1BOX Self-Storage verder uit te breiden met nieuwe self-storagelocaties in Nederland en het buitenland. 1BOX SelfStorage heeft momenteel 28 self-storagelocaties verspreid over Nederland en wil dat aantal in de komende jaren verder uitbreiden.

Deana was hiervoor vier jaar werkzaam als manager Portfolio Strategy & Research bij woningverhuurder Heimstaden in de tijd dat het bedrijf zich transformeerde van start-up naar scale-up.

Deana (1971) is enthousiast over de groeiplannen van 1BOX Self-Storage en over zijn rol daarin: ‘De ambitie van 1BOX Self-Storage spreekt me erg aan en ik kijk ernaar uit om een belangrijke bijdrage aan te leveren in het vinden van geschikte locaties in binnen- en buitenland. Duurzaamheid en betaalbaarheid staan daarbij voorop, want we zullen niet alleen nieuwe vestigingen bouwen, maar ook op zoek gaan naar bestaande gebouwen om die te transformeren tot moderne opslaglocaties.’

Ervaring
Deana heeft meer dan twintig jaar ervaring in de vastgoedsector. Hij studeerde Internationale Economie aan de Universiteit Utrecht en Economische Geografie en Vastgoedeconomie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is gespecialiseerd in vastgoedinvesteringen, portefeuilleanalyse en marktonderzoek. Eerder werkte Deana bij FGH Bank, ABN AMRO Asset Management, Rabo Vastgoedbeleggingsbeheer en Heimstaden. Daarnaast is hij bestuurslid van StiVAD, lid van de RICS en gastdocent aan de Universiteit van Amsterdam.

Dirk Rompelman draagt persoonlijk archief over aan de ASRE

Beeld: Johannes van Bentum

Dirk Rompelman heeft zijn tussen 1969 en 2023 opgebouwde persoonlijke archief met vastgoeddocumentatie overgedragen aan de bibliotheek van de Amsterdam School of Real Estate. Met de overdracht is de toegankelijkheid van de betrokken informatie op lange termijn gewaarborgd.

Het archief beslaat een periode van ruim 55 jaar en omvat onder meer de artikelen over vastgoed die Rompelman vanaf begin 1969 tot het voorjaar van 1974 schreef voor Het Financieele Dagblad (nu FD), waaronder het eerste artikel dat in Nederland verscheen over de vraag- en aanbodverhoudingen en prijsontwikkeling in de commerciële gebouwensector.

Deel van het archief zijn de jaarboeken 1974 tot en met 2020 met alle edities van het mede door Rompelman opgerichte vakblad Vastgoedmarkt en de gelieerde VGM Info Service 1980-1995 met daarin per jaar het Nederlandse geografische transactie-archief. Daarnaast omvat het archief een groot aantal documenten die inzicht geven in de marktontwikkeling en de positie van Nederlandse en buitenlandse vastgoedpartijen.

Honorary fellow
Dirk Rompelman werd in 1996 door de ASRE benoemd tot honorary fellow. Hij werkte van 1966 tot 1974 als redacteur bij Het Financieele Dagblad, waar hij het initiatief nam voor de berichtgeving over commercieel onroerend. In 1974 was hij medeoprichter van de vaktitel Vastgoedmarkt en was tot 1996 hoofdredacteur. Sindsdien is hij aan het vakblad verbonden als medewerker en adviseur.

Het Rompelman-archief is vanaf 1 juli 2023 toegankelijk via de catalogus op vastgoedbibliotheek.nl, vertelt ASRE-bibliothecaris Herbert Fens. “Het toegankelijk maken van de onderliggende stukken wordt een langduriger project. Het grootste deel van het archief zal alleen op afspraak bij de ASRE kunnen worden ingezien.” De bibliotheek van de ASRE is doorgaans op werkdagen geopend van 9.00 tot 18.00 uur.

Vastgoedbibliotheek.nl
Vastgoedbibliotheek.nl is gespecialiseerd in onderzoeksresultaten met betrekking tot vastgoedmarkten. De database bevat meer dan 50.000 Nederlandse en internationale titels. Die is daarmee een onmisbare bron voor onderzoekers, beleidsmedewerkers en studenten die in hun onderzoek een koppeling willen maken met de economische en institutionele aspecten van vastgoedmarkten.

,

Computermodel kan vastgoedtaxateur ondersteunen, nog niet vervangen

Geautomatiseerde taxaties van vastgoedobjecten met computermodellen zijn tot nu toe niet transparant genoeg om de traditionele taxateur te vervangen. Hybride werkwijzen – waarbij mens en machine samenwerken – worden steeds vaker gebruikt en lijken de consistentie, en daardoor de kwaliteit, van waarderingen te verbeteren.

Dat stellen Daan van der Hoeven en Mark van Duijn in het artikel ‘Verkenning implementatie taxatie-expertise in geautomatiseerde waarderingen in Nederland’ in Real Estate Research Quarterly, het kwartaalblad van de Vereniging van Vastgoedonderzoekers Nederland (VOGON). Ze adviseren de in computermodellen gebruikte algoritmes openbaar beschikbaar te stellen, zodat er standaardisatie in de vastgoedtaxatiepraktijk ontstaat.

Recente onderzoeken laten zien dat zogeheten Automatic Valuation Models (AVM’s) de potentie hebben om traditionele waarderingsmethoden na te bootsen en de productiviteit van vastgoedtaxateurs te verhogen. Toch lijkt het de auteurs onwaarschijnlijk dat het gebruik van AVM’s traditionele waarderingsmethoden al op korte termijn zullen vervangen. De huidige wet- en regelgeving schrijft een fysieke opname en inspectie van het vastgoedobject voor en een validiteits- en plausibiliteitstoets die door een registertaxateur moeten worden uitgevoerd.

Om AVM’s toe te kunnen passen moet de registertaxateur de waardebepaling goed kunnen onderbouwen. In hun artikel tonen Van der Hoeven en Van Duijn hoe AVM’s in de huidige taxatiepraktijk voor taxateurs een waardevol hulpmiddel kunnen zijn door het geven van onafhankelijke, efficiënte en nauwkeurige waardebepalingen. Versoepelingen binnen de standaarden van de Europese en Internationale waarderingsstandaarden zijn echter nodig om een verdergaande verandering teweeg te brengen.

Download hier de pdf met het volledige artikel.

Over de auteurs

Daan van der Hoeven MSc is taxateur en product owner bij Envalue waar hij zich specialiseert in AVM’s en verdere automatisering van het vastgoedtaxatieproces. Van der Hoeven rondde in 2022 zijn masterscriptie af voor de opleiding MSc. Real Estate Studies, Rijksuniversiteit Groningen, waarbij hij onderzoek deed naar de potentie van taxateur-gebaseerde AVM’s. 

Dr. Mark van Duijn is universitair docent woningmarkt en vastgoed, afdeling Economische Geografie, Rijksuniversiteit Groningen, coördinator MSc Real Estate Studies en bestuurslid RSA Nederland.

,

De overstap: Bert Teuben

VOGON-lid Bert Teuben heeft laatst de functie van Senior Research and Analytics Manager bij INREV aanvaard. Teuben werkte achttien jaar in verschillende analytische en onderzoeksfuncties bij MSCI.

‘In mijn nieuwe rol kijk ik ernaar uit om bij te dragen aan de voortdurende levering, verbetering en uitbreiding van INREV’s datakwaliteit en -gebruik voor de niet-beursgenoteerde vastgoedsector in Europa’, schrijft hij op LinkedIn. ‘Daarnaast zal ik werken aan de productie en verdere ontwikkeling van de analytische capaciteiten van INREV, die zijn leidende positie als informatiebron voor de niet-beursgenoteerde vastgoedsector zullen ondersteunen.’

,

Sfeerimpressie VOGON-symposium 2023

Het VOGON-symposium 2023 stond in het teken van de dynamiek op de woningmarkt. Door verschillende externe factoren en overheidsingrijpen is de woningmarkt in beweging als – bijna – nooit tevoren. Hoge ambities, gepaard aan fiscale maatregelen voor vooral de huurwoningmarkt, zetten de markt onder hoogspanning.

De effecten van de gestegen rente, blijvend hoge vraag en afschaffing voor de verhuurdersheffing, bieden een veelzijdige problematiek. Doelstellingen ter verbetering en versnelling worden nauwelijks gehaald en de conjunctuur kan een verdere verslechtering betekenen. Het congres was vooral gericht op actuele ontwikkelingen en de toekomstige effecten hiervan.

VOGON-voorzitter Maarten Donkers heet bezoekers en sprekers welkom in het pop-up Rietveld Theater in het Kabeldistrict in Delft (foto’s: Johannes van Bentum).

In een korte toelichting door Olga Wagenaar van Amvest krijgen deelnemers zicht op de transformatieopgave en de uitdagingen binnen de gebiedsontwikkeling Kabeldistrict.

Onder leiding van dagvoorzitter Wabe van Enk (PropertyNL) kwamen diverse aspecten van de huidige dynamiek op de woningmarkt aan bod.

Stefan Janssen van Capital Value schetst, op basis van zijn ervaring en inhoudelijke betrokkenheid bij woningtransacties, de dynamiek in de woningmarkt.

Marja Elsinga van TU Delft geeft duiding en een kritische reflectie op het woningmarktbeleid van de overheid, aangevuld met onverwachte inzichten en duiding van de rollen van onder andere woningcorporaties.

Marc Francke van Ortec Finance verrijkt het inzicht in de woningmarkt met het cijfermatige onderzoek dat hij en collega’s uitvoerden naar de middenhuur en de effecten van de regulering op de woningmarkt van deze huurklasse.

Isabel van de Geer (ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) zoomde in op de beoogde effecten en maatregelen van het gevoerde woningmarktbeleid.

Als intermezzo reikte Theo Arentze de VOGON Research Award 2022 uit aan de auteurs van het beste onderzoeksartikel uit jaargang 21 van het verenigingsblad Real Estate Research Quarterly.

Het artikel ‘De realisatie van goedgekeurde plannen: inzicht in de doorlooptijden en factoren’ van Huub Ploegmakers (midden), Pim Beckers (links) en Babak Firoozi Fooladi is winnaar van de VOGON Research Award 2022. VOGON-voorzitter Maarten Donkers (rechts) feliciteert de winnaars en overhandigt bloemen.

Juryvoorzitter Theo Arentze overhandigt Annette Duivenvoorden (Platform 31) een oorkonde voor de nominatie voor de VOGON Research Award 2022 van haar artikel ‘Woonaanbod voor senioren eist vraaggericht ontwikkelen’, geschreven met Gert Jan Hagen (SpringCo Urban Analytics).

We sluiten de middag af met een panelgesprek met van links naar rechts Isabel van de Geer, Thijs Guinee (Altera Vastgoed) en Coen van Rooyen (WoningBouwersNL).

In de pauze werd er door de VOGON-leden bijgepraat en veel gediscussieerd, ook met de sprekers.

Het symposium werd afgesloten met de traditionele borrel, dit keer in het naast het Rietveld Theater gelegen brouwcafé De Koperen Kat.

Voor aanvang van het symposium werd in de coulissen van het Rietveld Theater de jaarlijkse algemene ledenvergadering van VOGON gehouden.

,

Onderzoek naar vertraging woningbouw wint VOGON Research Award

Het artikel ‘De realisatie van goedgekeurde plannen: inzicht in de doorlooptijden en factoren’ van Huub Ploegmakers, Pim Beckers en Babak Firoozi Fooladi is winnaar van de VOGON Research Award. De award werd uitgereikt tijdens het VOGON-symposium op 11 mei 2023 in het Rietveld Theater in Delft.

In hun studie onderzoeken de drie onderzoekers vertragingen in de realisatie van planologisch goedgekeurde plannen voor woningbouw. Meer inzicht in de duur en onderliggende factoren is van groot belang, gezien het woningtekort en het ogenschijnlijke trage bouwtempo. Op basis van een unieke dataset en een zorgvuldige analyse laat de studie zien dat er inderdaad sprake is van vertraging en dat de stijging van de woningprijzen hierbij een factor is.

Tegen de verwachting in komt verder naar voren dat, gecorrigeerd voor de omvang van de plannen, binnenstedelijke plannen later starten, maar sneller worden voltooid. “De heldere analyses, de zorgvuldigheid van de besprekingen en de gedegen wetenschappelijke onderbouwing maken dit onderzoek tot een waardig awardwinnend artikel”, stelt de jury in zijn rapport.

De VOGON Research Award is een stimuleringsprijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan de best beoordeelde vastgoedpublicatie uit het wetenschappelijke tijdschrift Real Estate Research Quarterly. De winnaars ontvangen een oorkonde en een geldbedrag.

De jury van de VOGON Research Award bestond uit prof. dr. Theo Arentze (TU Eindhoven, voorzitter), dr. Maarten Jennen (PGGM), Dick Vos MRE (VMC Invest) en dr. Hilde Remøy (TU Delft). Bij de selectie van de genomineerde artikelen is gekeken naar de relevantie voor de Nederlandse vastgoedsector, originaliteit in aanpak, thematiek of invalshoek, nieuwe inzichten, consistentie en toegankelijkheid. 

Lees hier de winnende studie: ‘De realisatie van goedgekeurde plannen: inzicht in de doorlooptijden en factoren‘ (pdf) door Huub Ploegmakers (Radboud Universiteit, redacteur RERQ), Pim Beckers (Stadskwadraat) en Babak Firoozi Fooladi (Universiteit van Aalto, Finland).

Naast het winnende artikel nomineerde de jury nomineerde twee andere onderzoeken uit jaargang 21 van Real Estate Research Quarterly:

‘Reële opties en stedelijke woningbouw of Uitstel is niet altijd afstel‘ (pdf) door Rutger-Jan Lange (Erasmus Universiteit Rotterdam) en Coen Teulings (Universiteit Utrecht)

‘Woonaanbod voor senioren eist vraaggericht ontwikkelen‘ (pdf) door Annette Duivenvoorden (Platform 31) en Gert Jan Hagen (Springco Urban Analytics)

VOGON-symposium 2023 
Het VOGON-symposium 2023 stond in het teken van de dynamiek op de woningmarkt met als titel ‘De Nederlandse woningmarkt onder hoogspanning: gewenste dynamiek of dreigende stilstand?’.