Tag Archief van: VOGON

Op zoek naar financiële én sociale meerwaarde

De vastgoedsector staat voor een transformatie. Impact investing, waarbij positieve en meetbare sociale en milieuvriendelijke doelstellingen gepaard gaan met financieel rendement, wint snel aan terrein. Wereldwijd wordt volgens GIIN momenteel $ 1.571 biljoen belegd in impact assets, met een jaarlijkse groei van 21% sinds 2019. In Nederland zien we een vergelijkbare trend, waarbij steeds meer institutionele investeerders de waarde van duurzame en inclusieve projecten erkennen.

Tijdens deze studiemiddag verkennen we de huidige praktijk van impact investing en de effecten op de vastgoedmarkt. We behandelen de volgende onderwerpen:

  • Impact Investing in practice – Stichting NAB (Engelse bijdrage)
  • Inclusieve steden en sociale waarde – Cushman & Wakefield
  • Klimaat/transitie-effecten op vastgoedwaarderingen – Kadaster

Deelnemers aan de studiemiddag krijgen ruim voldoende tijd om een actieve bijdrage te leveren in het debat met de sprekers van Stiching NAB, Cushman & Wakefield en Kadaster.

Datum: donderdag 13 maart 2025
Tijd: middag

Zodra het definitieve programma bekend is, volgt hier nadere informatie en in de nieuwsbrief.

Algemene informatie:

Kosten: Gratis voor VOGON-leden, niet-leden betalen € 150 exclusief btw (hierbij is het lidmaatschap voor het volgende jaar inbegrepen). Introducés krijgen éénmalig 50% korting.
Inschrijving: Gebruik het inschrijfformulier om je op te geven voor deze studiemiddag.
Locatie: Central Park Utrecht, Colliers. Op loopafstand van Utrecht Centraal Station.

Het bestuur en de activiteitencommissie van de VOGON zien uit naar jullie deelname aan deze boeiende middag.

Meld je hier aan

In dit themanummer steekt Real Estate Research Quarterly de thermometer in de kantorenmarkt. Na decennia van groei is de kantorenmarkt verzadigd. Real Estate Research Quarterly is het kwartaalblad van de Vereniging van Onroerendgoedonderzoekers Nederland (VOGON).

Die verzadiging komt door de voltooiing van de verdienstelijking van de economie. Hierdoor is er nu sprake van een vervangingsmarkt. De trend van het toenemende thuiswerken heeft zich na Covid definitief doorgezet. Dat heeft grote gevolgen voor de vraag naar kantoorruimte en daarmee met de prijzen en investeringsbereidheid van beleggers.

Vraag naar kantoorruimte daalt

De editie opent met een perspectiefbijdrage van Marcel Storms en Joris Winters. De kantorenmarkt is sinds de jaren negentig drastisch veranderd door flexibel werken en digitale workflows. De Covid-pandemie versnelde deze trend, waardoor de vraag naar kantoorruimte verder daalt.

Kantoorvraag vooral in grote steden

Gertjan Slob analyseert de huidige trends op basis van een uitgebreide database van de Nederlandse kantorenmarkt. De vraag naar kantoorruimte concentreert zich steeds meer in de grote steden. Daarmee volgen bedrijven schaarser wordende werknemers naar hun favoriete woonplaatsen.

Gezonde werkplek maakt productiever

De slag om de werknemer speelt ook in het artikel van Lisanne Bergefurt. Zij onderzocht de gezondheid op de werkplek. Werkgevers hebben belang bij een fijne werkomgeving om ervoor te zorgen dat de werknemer zo productief mogelijk is.

Bedrijven passen vastgoedstrategie aan

Henk-Jan Hoekjen, Bartele Hoekstra en Gijs Brouwers beschrijven de invloed van het hybride werken op de vraag naar kantoormeters. Thuiswerken heeft de vraag drastisch verminderd, wat resulteert in een daling van huurprijzen met 15 procent en een stijging van de leegstand tot 20 procent. Deze verschuiving bedrijven de unieke kans hun vastgoedstrategie te herzien.

Amsterdams kantoor nauwelijks liquide

Willem Vlaming en Dorinth van Dijk bezien de Amsterdamse kantorenmarkt vanuit een internationaal beleggingsperspectief met een focus op marktliquiditeit. De kantorenmarkt in Amsterdam heeft sinds 2017 te maken met een dalende liquiditeit. Dit betekent dat verkopers en kopers nog flink wat water bij de wijn moeten doen om tot transacties te komen. Tot die tijd zal het transactievolume gering blijven.

Kantorenmarkt VS: vraagprijs stabiel, effectieve huur daalt

Stefan Weiss, Christina Tong, Dennis Schoenmaker en Frank Verwoerd bieden inzicht in de waardering op de Amerikaanse kantorenmarkt. Ook hier kampt de markt met de gevolgen van hybride werken en monetaire verkrapping. De effectieve huren zijn gedaald, terwijl vraagprijzen stabiel bleven. Dit geeft Europese investeerders die minder bekend zijn met de Amerikaanse markt een vertekend beeld. Een nauwkeurige evaluatie van toekomstige kasstromen is essentieel om investeringskansen te vergelijken.

Download hier de complete RERQ-editie over de kantorenmarkt.

Executive partner drs. Roel van de Bilt van vastgoed(financierings)adviseur en -makelaar Debta treedt per november 2024 toe tot de raad van advies van de Vereniging van Onroerendgoedonderzoekers Nederland (VOGON).

Van de Bilt heeft een lange staat van dienst in de vastgoedsector in functies bij vastgoedfinanciers als FGH Bank en Rabo Real Estate Finance. Hij vervangt em. prof. dr. Ed Nozeman die terugtreedt. De raad van advies bestaat verder uit prof. dr. Dorien Manting, prof. dr. Tom Berkhout en drs. Cor Worms.

VOGON is sinds deze week eenvoudig vindbaar op het socialmediaplatform LinkedIn. Eerder was de vereniging wel aanwezig, maar alleen vindbaar op de naam van het kwartaalblad Real Estate Research Quarterly (RERQ). Het is nu gemakkelijker voor leden om kennis te nemen van verenigingsnieuws.

Op de LinkedIn-pagina van de Vereniging van Onroerendgoedonderzoekers Nederland staan naast berichten over nieuw verschenen artikelen in het kwartaalblad RERQ ook aankondigingen van evenementen en verenigingsnieuws als bestuurswisselingen. Wil je via LinkedIn op de hoogte blijven van dit nieuws, surf dan naar https://www.linkedin.com/company/vogon/ en klik op de blauwe knop “+ Follow’.

Ook is het mogelijk om je bekend te maken als lid van VOGON. Surf hiervoor naar je Linkedin-profiel door binnen LinkedIn op de knop Home te klikken en voeg het lidmaatschap van VOGON toe in je profiel onder Experience.

Vastgoedonderzoekers Thomas van Kuipers (links) en Matthieu Zuidema zijn toegetreden tot het bestuur van de Vereniging van Vastgoedonderzoekers Nederland (VOGON). Van Kuipers vervult de rol van penningmeester, Zuidema beheert de portefeuille Activiteiten.

Van Kuipers is naast zijn rol als bestuurslid actief in de professionele vastgoedsector als zelfstandig adviseur. Zuidema is onderzoeker en adviseur bij het Kadaster. Hij volgt Benny Ng op, die als bestuurder aftreedt.

Hoofdredacteur RERQ

Ook nieuw in het bestuur is Madeline Buijs, chief economist en head of Research bij Colliers. Binnen het bestuur vervult ze de rol van vicevoorzitter en is hoofdredacteur van het digitale VOGON-kwartaalblad Real Estate Research Quarterly, waarvan de jaarbundel in druk verschijnt en aan alle leden en sponsoren wordt toegestuurd.

Overige bestuurders

De overige bestuurders van VOGON zijn Maarten Donkers (voorzitter, Rabobank), Michiel Daams (secretaris, Rijksuniversiteit Groningen), Martijn Dröes (Universiteit van Amsterdam) en Han Olden (zelfstandig adviseur).

Vijf promovendi van verschillende Nederlandse universiteiten presenteerden tijdens het PhD-event van VOGON op 28 mei 2024 presenteerden hun laatste research op het terrein van vastgoed. Het evenement wordt eens in de twee jaar georganiseerd. Plaats van handeling was de Amsterdam School of Real estate. Vier van de vijf presentaties gingen over de woningmarkt. Eén presentatie behandelde de voorkeuren van kantoorwerkers in de keuze tussen thuiswerken en een werkdag op kantoor. Professor dr. Marc Francke (UvA) en professor Theo Arentze (TU/e) bediscussieerden de presentaties en stelden aanvullende vragen. Daarna beantwoorden de promovendi vragen uit de zaal. De voertaal was Engels, de organisatie in handen van Bas Hilgers en Arjan de Leuw.

Klik hieronder op de link voor de betreffende presentatie.

Jia Ning (VU), List price change and directed buyer search in the housing market

Ning presenteerde een paper dat hij schreef samen met professor dr. Jan Rouwendal over het bepalen van vraagprijzen in de woningmarkt. Woningverkopers staan daarbij voor een dilemma: willen zij snel een koper vinden, of gaan zij voor de hoogste prijs? Een hoge vraagprijs kan een hogere verkoopprijs opleveren, maar daar staat doorgaans een langere verkooptijd tegenover. Ning keek in zijn onderzoek naar de verandering in geïnteresseerde kopersgroepen in relatie tot een verandering in de vraagprijs. Hij gebruikte voor zijn onderzoek een dataset afkomstig van een makelaarsorganisatie die ongeveer de helft van de transacties op de particuliere woningmarkt in Beijing begeleidt. Een verhoging – niet ongebruikelijk in de voorheen overspannen Chinese woningmarkt – of verlaging van de vraagprijs heeft direct gevolgen voor de groepen kopers die interesse in de woning tonen.

Deniz Tuzcuoglu (TU/e), Workplace preferences (at home and at office): A stated choice experiment with two Dutch municipalities

Rosa van der Drift (TU/d), Unraveling the Role of Home Equity in Dynamic Housing Markets

Felipe Dutra Calainho (UvA), Are you sure about that? Prediction Intervals for Automated Valuation Models

Arjan de Leuw (UvA/DNB), Optimistic or pessimistic: Price effect of individual sentiment in the housing market

Tuesday, May 28, 2024 | 14:00 – 18:00 | Amsterdam School of Real Estate

We are happy to invite you to the annual VOGON PhD Event! The purpose of this meetup is to showcase and discuss innovative work by PhD students in the Netherlands within the field of real estate. There will be plenty of opportunity for academics and professionals to interact and learn from each other. As such, the emphasis will be on both content and networking.

With acting discussants Prof. Dr. Marc Francke, Prof. Edwin Buitelaar, Prof. Theo Arentze five speakers will present their work:

Jia Ning (VU)

List price change and directed buyer search in the housing market

Deniz Tuzcuoglu (TU/e)

Workplace preferences (at home and at the office): A stated choice experiment with two Dutch municipalities

Sophie Shuller (TU/e)

Impact of office design on neurophysiological stress and cognition

Rosa van der Drift (TU/d)

T.B.A.

Felipe Dutra Calainho (UvA)

T.B.A.

Arjan de Leuw (UvA/DNB)

Optimistic or pessimistic: Price effect of individual sentiment in the housing market

The program:

14.00 – 15.30 First round of presentations

15.30 – 16.00 Break

16.00 – 17.00 Second round of presentations

17.00 – 18.00 Drinks

Register here

Anyone with an interest in novel research is most welcome to join. The event will be held at Jollemanhof 5, 1019 GW Amsterdam (ASRE). Registration for the event is free of charge. If you have any further questions, please do not hesitate to contact us.

Bas Hilgers and Arjan de Leuw

info@vogon.nl

Simon Verstraten (foto, rechts) is winnaar van de VOGON Research Award 2024 met zijn artikel “Bouwkostenontwikkeling krijgt te weinig aandacht in onderzoek naar de invloed op de woningbouwproductie”, gepubliceerd in het kwartaalblad Real Estate Research Quarterly. 

De VOGON Research Award 2024 werd op 7 mei 2024 in Den Haag uitgereikt tijdens het jaarlijkse symposium over vooruitzichten voor kantoren en bedrijventerreinen, georganiseerd door de Vereniging van Vastgoedonderzoekers Nederland (VOGON). Juryvoorzitter professor dr. Theo Arentze, hoogleraar Vastgoedmanagement en -ontwikkeling aan de Technische Universiteit van Eindhoven, feliciteerde de auteur.

“Het artikel biedt een helder inzicht in de invloed van bouwkostenontwikkeling op de woningbouwproductie, gezien de enorme nieuwbouwopgave een kritiek onderwerp binnen de vastgoedsector. De jury erkent de relevantie van dit onderzoek, omdat het niet alleen de problematiek benoemt, maar ook mogelijke oplossingen en implicaties aandraagt. De heldere en doordachte presentatie maakt het toegankelijk voor zowel vakgenoten als beleidsmakers. Uitmuntend werk op het gebied van vastgoedonderzoek.”

Bouwkosten cruciaal voor haalbaarheid

Uit onderzoek door Verstraten blijkt dat de bouwkostenontwikkeling cruciaal is in de mix van factoren die de haalbaarheid van woningprojecten voor ontwikkelaars bepalen. Er is de afgelopen jaren vaak geconstateerd dat de woningproductie niet snel genoeg reageert op veranderingen in vraag en aanbod. De productie blijkt ook nauwelijks te worden beïnvloed door de ontwikkeling van woningprijzen.

Kostenstijging overtreft toename opbrengst

Een verklaring hiervoor ligt in de stijgende bouwkosten. De ontwikkeling van de prijzen op de woningmarkt alleen zegt niets over de aantrekkelijkheid om nieuwe woningen te realiseren. Op het moment dat de kosten harder stijgen dan de prijs en winstmarges afnemen, wordt het realiseren van nieuwe woningen minder aantrekkelijk, stelt Verstraten. Hij is business lead Cost Management bij ingenieursbureau Arcadis. Het artikel is gebaseerd op zijn afstudeerscriptie voor de Master Real Estate aan TIAS in Tilburg.

Lees hier het artikel uit RERQ

Andere genomineerden

De overige genomineerden voor de VOGON Research Award 2024 waren Vincent Roberdel, Ioulia Ossokina, Vladimir Karamychev en Theo Arentze met hun artikel “Grootschalige evaluatie van de effecten van verduurzaming: inzicht in de verschillen tussen de bewoners en hun gedrag” en Daan van der Hoeven en Mark van Duijn met hun artikel “Verkenning implementatie taxatie-expertise in geautomatiseerde waarderingen in Nederland”. 

De jury

De juryleden van de VOGON Research Award 2024 zijn Theo Arentze, (voorzitter, TU Eindhoven), Aart Hordijk (TIAS Business School), Maarten Jennen (PGGM) en Dick Vos (VMC Invest). Omdat Theo Arentze als coauteur betrokken was bij het artikel van Roberdel heeft hij zich afzijdig gehouden bij de beoordeling van dit artikel. Hij heeft geen stem gehad in de nominatie van dit artikel.

De jaarlijkse VOGON Research Award zal worden uitgereikt tijdens het symposium van 7 mei 2024. De award gaat naar het beste artikel in het blad Real Estate Research Quarterly van jaar 2023. Kom naar het Symposium om kennis te maken met de auteurs en te horen wie uiteindelijk wint.

Dit zijn de drie genomineerde artikels en de eerste auteurs ervan (in alfabetische volgorde): 

1) Daan van der Hoeven met het artikel “Verkenning implementatie taxatie-expertise in geautomatiseerde waarderingen in Nederland” (joint met Mark van Duijn). 

Van der Hoeven is taxateur en product owner bij Envalue waar hij zich specialiseert in AVM’s en automatisering van het vastgoedtaxatieproces. Hij behaalde in 2022 MSc. Real Estate Studies bij Rijksuniversiteit Groningen. 

Lees het artikel

2) Vincent Roberdel met het artikel “Grootschalige evaluatie van de effecten van verduurzaming: inzicht in de verschillen tussen bewoners en hun gedrag” (samen met Ioulia Ossokina, Vladimir Karamychev en Theo Arentze). 

Roberdel is PhD-student bij de faculteit Bouwkunde van TU Eindhoven. Hij werkt binnen het onderzoeksprogramma BEL Behaviour, Energy transition, Low income.

Lees het artikel

3) Simon Verstraten met het artikel “Bouwkostenontwikkeling krijgt te weinig aandacht in onderzoek naar de invloed op de woningbouwproductie”. 

Verstraten is business lead Cost Management bij ingenieursbureau Arcadis. Dit artikel is gebaseerd op zijn afstudeerscriptie voor de Master Real Estate aan TIAS in Tilburg.

Lees het artikel

Benny Ng

Per 1 mei treedt VOGON-bestuurslid Benny Ng toe tot het fundmanagementteam van het ASR Dutch Science Park Fund. Ng promoveerde in 2020 aan de TU Eindhoven op ‘Demand-driven Science Parks’ en is sindsdien een veelgevraagde spreker op symposia. Hij maakt de overstap van de afdeling Research & Intelligence van a.s.r. real estate naar de afdeling Fundmanagement. Binnen het VOGON-bestuur is Ng portefeuillehouder Events.